FFE 515/02/HP44

Przedstawianie danych o europejskich dietach.

Wiedza o tym, które grupy populacji są szczególnie narażone na różne choroby związane z odżywianiem, jak na przykład choroby układu krążenia, może pomóc specjalistom do spraw opieki zdrowotnej w planowaniu strategii mających na celu poprawę zdrowie, a także w skuteczniejszym leczeniu pacjentów. Dokładne zestawienie nawyków żywieniowych różnych populacji na terenie Europy może pomóc wyjaśnić, jakie powiązania zachodzą pomiędzy dietą a zdrowiem człowieka.

Sponsorowany przez UE projekt DAFNE (DAta Food NEtworking) stworzył europejską sieć służąca do selekcji, oceny i analizy informacji na temat nawyków żywieniowych. Badacze użyli bazy danych opartej na danych dotyczących budżetów gospodarstw domowych w dziesięciu państwach europejskich od Belgii po Wielką Brytanię, ostatnio poszerzonej o dane z Francji, Włoch i Portugalii. Jest to regularnie aktualizowana baza danych dostarczająca informacji, które mogą być wykorzystane przy porównaniu nawyków żywieniowych społeczeństw tych państw oraz monitorowaniu trendów w podaży żywności na przestrzeni czasu. Badania budżetów gospodarstw domowych, takie jak te wykorzystywane przez DAFNE, przeprowadzają okresowo Narodowe Urzędy Statystyczne w większości państw europejskich, lecz nie są one projektowane z myślą o gromadzeniu informacji na temat żywienia. Jednakże, mogą one doskonale przedstawić wzorzec żywieniowy w reprezentatywnych próbkach populacji.

Badania wykazały niezwykłe zróżnicowanie zwyczajów żywieniowych w krajach europejskich. Na przykład podaż mięsa przewyższa 180 g/os/dzień na Węgrzech, w Polsce i Luksemburgu; Hiszpania przoduje w spożyciu ryb, a Grecja warzyw - 268 g/os/dzień. Podaż owoców podlega podobnym zależnościom jak podaż warzyw - w państwach śródziemnomorskich odnotowuje się największą podaż, najwyższe ilości w Grecji - 351 g/os/dzień (co z grubsza odpowiada średniej gruszce i dużej pomarańczy). Kontrastuje to znacznie z jedynie 100 g/os/dzień w Polsce i Irlandii (ok. 1 jabłko). Dane DAFNE są bezpośrednio dostępne w programie komputerowym (DafneSoft v.1.0), który można bezpłatnie pozyskać ze strony internetowej projektu. Użytkownicy DafneSoft mogą śledzić podaż żywności w Europie na różnym poziomie uszczegółowienia. Dane mogą być zaprezentowane w postaci tabeli, map i różnego rodzaju wykresów.

Naukowcy biorący udział w projekcie stwierdzili, że żywienie jest sprawą pierwszorzędnej wagi w zapobieganiu chorobom i promocji zdrowia. Bank danych DAFNE, jeśli będzie właściwie rozbudowywany i wykorzystywany, może stać się narzędziem przydatnym do identyfikacji grup wysokiego ryzyka i planowaniu narodowej polityki żywieniowej i żywnościowej w całej Europie.

Projekt Nr:FAIR-97-3096 (DAFNE III) www.nut.uoa.gr/english

Koordynator projektu:Prof. Antonia Trichopoulou,
Greek Society of Nutrition and Foods,
c/o Dept. Of Hygiene and Epidemiology
Medical School, University of Athens,
75 Mikras Asias Str., GR-11527 Athens, GREECE
Tel: +30 10 74 62 073; fax: + 30 10 74 62 079
&E-mail: antonia@nut.uoa.gr

Autor: dr Frankie Robinson, British Nutrition Foundation UK, czerwiec 2002.